Anonimowe Konto Bankowe - czy można takie założyć?

Anonimowe konto bankowe to rodzaj rachunku, do którego założenia nie jest niezbędne podanie danych osobowych. W praktyce oznacza to, że bank nie dysponuje informacjami na temat klienta takimi jak imię i nazwisko lub miejsce zamieszkania.

Oczywiście rodziło to wątpliwość co do losu aktywów. Śmierć posiadacza hasła i dokumentu przy jednoczesnym braku przekazania tych informacji spadkobiercom sprawiała, że dostęp do zgromadzonych środków był niemożliwy.

Obecnie taki poziom anonimowości jest praktycznie nieosiągalny. W dużej mierze to zasługa działania międzynarodowej organizacji o nazwie Grupa Specjalna ds. Przeciwdziałania Praniu Pieniędzy (ang. Financial Action Task Force). Powstała ona pod koniec lat 80. XX. w. i konsekwentnie dba o uszczelnienie globalnego systemu finansowego.

Wiesz już więcej na temat historii anonimowych rachunków. A jak sytuacja wygląda dzisiaj, w naszym kraju?

Sposobem na „ukrycie dochodów” mogą być rachunki niewchodzące w skład systemu OGNIVO. Obecnie to jednak wyłącznie konta tzw. socjalne^[5], na które wpływają środki wolne od zajęć komorniczych.

W obecnym stanie prawnym założenie anonimowego konta bankowego w bankach komercyjnych nie jest więc możliwe. Czy w takim razie nie masz w ogóle możliwości wykonywania anonimowych przelewów w sieci? Okazuje się, że sprawa nie jest taka prosta.

Choć założenie w pełni anonimowego konta jest obecnie niemożliwe (nie tylko w Polsce, ale i na świecie), nadal istnieje możliwość stworzenia dodatkowej „warstwy ochronnej”, która utrudni ustalenie posiadacza rachunku. Jakie opcje możesz rozważyć?

W ciągu ubiegłych lat transakcje wykorzystujące technologię blockchain stały się niezwykle popularne. Łańcuch bloków polega na zapisywaniu w rozproszonym rejestrze informacji o kolejnych transakcjach w taki sposób, aby nie można było ich usunąć lub zmodyfikować.

Dzięki temu w portfelu kryptowalut przechowywane są informacje o twoim stanie posiadania cyfrowych aktywów. Nie są to informacje w pełni anonimowe, choć ustalenie ich wymaga czasu i umiejętności.

Trwają również prace nad Unijnym rozporządzeniem w sprawie rynków kryptoaktywów nr 2019/1937, które ma ujednolicić zasady obrotu kryptowalutami i zaostrzyć warunki stawiane emitentom wirtualnych pieniędzy.

Jednym z jego założeń jest całkowite wykluczenie możliwości zakładania anonimowy portfeli kryptowalut. Można się więc spodziewać, że niedługo wyśledzenie poszczególnych uczestników transakcji będzie jeszcze łatwiejsze niż obecnie.

W przypadku kryptowalut pamiętaj, że obecnie jest to sektor bardzo słabo regulowany przez przepisy krajowe, co Komisja Nadzoru Finansowego wielokrotnie podkreślała w swoich wystąpieniach. Wraz ze swobodą obrotu idzie również niebezpieczeństwo utraty ulokowanych w portfelu środków.

Jeszcze kilka lat temu niektóre banki (m.in. BZW BK, mBank) oferowały sprzedaż kart przedpłaconych, do których był przypisany indywidualny numer rachunku bankowego. Jednocześnie instytucje nie wymagały od swoich klientów podpisywania żadnej umowy. Regularnie zasilając kartę prepaid, można było więc zachować całkowitą anonimowość. Z kartą powiązany był rachunek techniczny, który bank prowadził jednostronnie.

Praktyka korzystania z instrumentów przedpłaconych była na tyle popularna, że Komisja Nadzoru Finansowego w swoim wystąpieniu^[6] z dnia 10 lipca 2015 roku uznała ją za naruszającą przepisy Ustawy o usługach płatniczych, a także Ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu. Wszystkie prepaidy zostały zrównane z kartami debetowymi. W konsekwencji konieczne stało się zawieranie umowy przed ich wydaniem.

Wycofanie przez banki anonimowych kart prepaid dotyczy nie tylko Polski. Również na świecie instytucje finansowe rezygnują z takich rozwiązań. Jednym z niewielu wyjątków jest holenderski projekt SimpledCard.

Jeszcze innym rozwiązaniem, które pozwala na zachowanie względnej anonimowości, jest skorzystanie z usług bankowych oferowanych przez instytucje funkcjonujące na terenie państw, które mają mało rygorystyczny reżim prawny i podatkowy (stąd popularna nazwa „raje podatkowe”). Do takich obszarów można zaliczyć np. Kajmany lub Bahamy.

Państwa wyspiarskie znajdują się poza wpływami europejskich regulacji prawnych, dlatego mogą pozwolić sobie na bardziej liberalne podejście m.in. do podatków, warunków zakładania spółek offshore, ale również bankowości.

W związku z przyjaznym systemem prawnym takie banki są w stanie zaoferować często wyższe oprocentowanie, niższe podatki oraz łatwiejszy dostęp zarówno jeśli chodzi o ujawnianie danych posiadacza rachunku, jak i sam dostęp do depozytów. Weź jednak pod uwagę, że bankowość offshore to usługa skierowana raczej do zamożnych klientów. Ze względu na słabsze obwarowania prawne może być też uznana za mniej stabilną.

Bankowość offshore zwykle idzie w parze z zakładaniem spółki prawa handlowego w innym państwie. Choć rzeczywiście takie działanie pozwala na dodanie kolejnej warstwy ochrony prywatności finansów, efektywne zarządzanie biznesem wymaga dobrej znajomości lokalnych przepisów oraz zasad działania administracji. Jeśli rozważasz taką inicjatywę, powinieneś skorzystać z pomocy kancelarii specjalizującej się w obsłudze zagranicznych podmiotów gospodarczych.

Obecnie państwa dążą do jak najściślejszej kontroli przepływu środków. Widać to nie tylko na gruncie europejskim, za sprawą zmian przepisów dotyczących monitorowania transakcji w ramach polityki AML, ale również globalnym – w kolejnych stanowiskach FATF.

Nadal możesz zadbać o utrudnienie innym osobom identyfikacji Twoich transakcji, np. poprzez inwestowanie w kryptowaluty lub zaangażowanie w zagraniczną bankowość. Brak nadzoru państwowego niesie jednak ze sobą zwiększone ryzyko utraty części lub nawet całości środków i przed podjęciem decyzji należy dobrze przemyśleć jej konsekwencje.