Kim jest makler?
Makler giełdowy (określany też jako makler papierów wartościowych) to osoba, która pośredniczy w transakcji między inwestorem a giełdą. Kiedy składasz zlecenie kupna lub sprzedaży akcji albo obligacji, tak naprawdę nie dokonujesz operacji samodzielnie. Działa za ciebie właśnie makler, który wprowadza niezbędne dane do systemu oraz weryfikuje ich zgodność z regulacjami giełdowymi.
Maklerzy współpracują zarówno z inwestorami indywidualnymi, jak i instytucjonalnymi (np. towarzystwa ubezpieczeniowe, fundusze emerytalne).
Dzięki pracy maklerów możliwa jest płynna obsługa zleceń inwestorów. Przyczyniają się oni również do zwiększenia świadomości osób, które lokują swoje środki na giełdzie – opracowują dla nich rekomendacje.
Czym zajmuje się makler?
Wykonywanie zawodu maklera to więcej niż tylko pośrednictwo.
Do zadań maklera należy też:
- przygotowanie rekomendacji i analiz dotyczących poszczególnego rodzaju papierów wartościowych (np. przeważaj, równoważ, wycena);
- przygotowywanie sprawozdań z posiedzeń Rady Giełdy (to 12-osobowy organ nadzorujący działalność GPW, zbiera się nie rzadziej niż raz na kwartał);
- wspieranie spółek akcyjnych w procesie wejścia na parkiet giełdowy (tzw. IPO, Initial Public Offering);
- odpłatne doradztwo na rzecz inwestorów (dotyczy wyłącznie osób, które uzyskały licencję po zmianie ustawy o obrocie instrumentami finansowymi[2]);
- zawieranie umów w zakresie prowadzenia oraz obsługi rachunków pieniężnych i rachunków papierów wartościowych klienta.
Makler giełdowy a makler giełdy towarowej
Należy rozróżnić zawód maklera giełdowego od maklera giełdy towarowej. Ten pierwszy pośredniczy w transakcjach na rynku GPW, NewConnect i Catalyst. Z kolei druga grupa specjalistów zajmuje się giełdami towarowymi. Znajdziesz ich np. na Towarowej Giełdzie Energii. Zakres obowiązków w obu przypadkach jest zbliżony, ale dotyczą one innego rodzaju aktywów.
Makler front office i back office
Pracę maklerów można podzielić na front office i back office.
- Front office obejmuje bezpośredni kontakt z klientem, wykonywanie zleceń i ich kontrolę.
- Back office to przede wszystkim funkcja kontrolna i zarządcza – tacy specjaliści nie realizują zleceń, ale nadzorują ich wykonanie przez maklerów front office.
Makler giełdowy a doradca inwestycyjny
Makler doradza klientowi określone rozwiązania, ale nie może podjąć za niego żadnych działań i zarządzać cudzą gotówką. Tego typu uprawnienia do działań w imieniu i na rzecz danej osoby ma za to doradca inwestycyjny. Nie należy mylić tych dwóch zawodów.
Jak zostać maklerem giełdowym?
Makler giełdowy jest zawodem regulowanym, a jego wykonywanie musi być poprzedzone wpisem na listę maklerów papierów wartościowych prowadzoną przez Komisję Nadzoru Finansowego.
Szczegółowe wymagania w tym zakresie zawiera Ustawa o obrocie instrumentami finansowymi (art. 125 do 131).
Osoba, która chce uzyskać licencję maklera, musi:
- mieć pełną zdolność do czynności prawnych;
- mieć prawa publiczne;
- złożyć zaświadczenie o niekaralności za wybrane przestępstwa, m.in. przeciwko wiarygodności dokumentów, mieniu, obrotowi gospodarczemu;
- zdać egzamin teoretyczny z wynikiem pozytywnym.
Egzamin maklerski
Egzamin maklerski obejmuje 12 działów, w tym wybrane zagadnienia z zakresu prawa gospodarczego, cywilnego i dewizowego, matematykę i analizę finansową oraz strategie inwestycyjne. W przypadku doradców finansowych zakres zagadnień jest nieco węższy.
W razie zdania egzaminu zdający wpisywany jest na listę osób wykonujących zawód. W tym celu musi jednak złożyć wniosek w terminie 3 miesięcy od dnia otrzymania wyniku. Obecnie egzamin organizowany jest dwa razy w roku, zazwyczaj w marcu i październiku.
Gdzie może pracować makler papierów wartościowych?
Maklerzy mogą być zatrudnieni bezpośrednio na giełdzie, ale także w:
- domu maklerskim (należącym do banku lub niezależnym, jak XTB);
- towarzystwach ubezpieczeniowych;
- bankach;
- towarzystwach funduszy inwestycyjnych;
- instytucjach zajmujących się doradztwem finansowym.
Ile zarabia makler?
Według serwisu Wynagrodzenia.pl w styczniu 2023 r. mediana zarobków maklerów papierów wartościowych w Polsce wynosiła 9 120 zł brutto, przy czym pensje wahały się od 7 830 zł brutto do 10 950 zł brutto. Na wysokość wynagrodzenia wpływa szereg czynników, w tym doświadczenie danej osoby, rodzaj zajmowanego stanowiska, ale także efektywność wykonywanej pracy.
Zarobki maklera są także silnie powiązane z aktualną koniunkturą oraz sytuacją na giełdzie. W czasie hossy, kiedy do domu maklerskiego spływa dużo zleceń, a klienci obracają wysokimi kwotami, makler może liczyć na premie, a jego wynagrodzenie jest wysokie. W czasie bessy i spadku wartości poszczególnych instrumentów finansowych zarobki znacząco spadają.
Skreślenie z listy wykonujących zawód maklera giełdowego
Przedstawiciel tego zawodu może zostać skreślony z listy m.in. w razie naruszenia przepisów prawa lub regulaminów wewnętrznych, interesu klientów lub zasad uczciwego obrotu.
W jaki sposób maklerzy pomagają początkującym inwestorom?
Jeżeli planujesz zacząć grać na giełdzie, skorzystanie z usług oferowanych przez maklerów lub doradców inwestycyjnych ułatwi ci podejmowanie decyzji w pierwszym okresie, zanim nauczysz się działać na własną rękę.
Pamiętaj jednak, że inwestowanie zawsze wiąże się z ryzykiem, a żaden dom maklerski nie bierze odpowiedzialności za trafność swoich przewidywań co do zachowania rynków finansowych. Nadal ostateczne decyzje o zakupie lub sprzedaży aktywów podejmuje inwestor.
Źródła wykorzystane do napisania tego artykułu, odwołania
