Czym są praktyki studenckie?
Kwestia praktyk została uregulowana w Ustawie o szkolnictwie wyższym i nauce oraz Ustawie o praktykach absolwenckich.
Zadaniem praktyk studenckich jest zobrazowanie studentom, jak wygląda zawód, do którego wykonywania się przygotowują. Są one niezbędne do zaliczenia roku. Niestety zazwyczaj możliwości ich odbycia jest o wiele za mało. Jeśli chcesz lepiej poznać środowisko, w którym przyjdzie ci pracować, zacznij szukać ofert na własną rękę.
Zaliczenie jako praktyki pracy zawodowej
Pamiętaj, że praktyki to nie staż. Są znacznie bardziej elastyczne i nie ma obowiązku, abyś spędzał całe 40 godzin tygodniowo w firmie. Możesz korzystać z nich bez względu na tryb nauki (dzienny, zaoczny lub wieczorowy). Czas trwania praktyk ustalacie z pracodawcą indywidualnie.
Gdzie szukać praktyk studenckich?
Poszukiwanie praktyk studenckich zacznij od odwiedzenia biura karier na swojej uczelni. Do jego zadań należy obsługa serwisu z ofertami praktyk, staży, pracy oraz wolontariatu. Pracownicy pomogą ci nie tylko w znalezieniu odpowiedniego miejsca, ale także przygotowaniu dokumentów aplikacyjnych.
Praktyk możesz szukać również samodzielnie. Nie bój się składać podań do firm, których profil działalności cię interesuje. Nawet jeżeli pracodawca nie zgodzi się na praktyki odpłatne, zdobędziesz przydatne doświadczenie.
Warto wiedzieć
Wynagrodzenie praktykanta (do 26. roku życia) jest zwolnione z podatku PIT. Świadczenie otrzymywane przez praktykanta jest też wolne od obowiązku zapłaty składek społecznych, zdrowotnych, a także FP i FGŚP. Jedynym dodatkowym kosztem pracodawcy jest ubezpieczenie wypadkowe. Dla ciebie kwota brutto jest równa kwocie netto.
Jak napisać podanie o praktyki?
Podanie o przyjęcie na praktyki nie ma jednego, uniwersalnego schematu. Jeżeli zależy ci, aby pracodawca dostrzegł cię wśród wielu innych kandydatów, spróbuj się w jakiś sposób wyróżnić.
Zanim zaczniesz pisać, zajrzyj na profil firmy na serwisach takich jak LinkedIn lub Facebook. Dzięki temu lepiej zrozumiesz preferowaną formę komunikacji i oczekiwania potencjalnego pracodawcy. Zrezygnuj z generycznego listu, który pasuje równie dobrze do sklepu spożywczego, kancelarii prawnej, jak i firmy produkcyjnej.
Jeżeli nie są to twoje pierwsze praktyki, napisz o tym. Pochwal się umiejętnościami, które zdobyłeś (np. obsługa określonego oprogramowania lub maszyny, pisanie wybranego rodzaju pism procesowych). Dzięki temu rekruter zauważy, że ma do czynienia z osobą zaangażowaną, o jasno określonych kierunkach rozwoju zawodowego. Staraj się dopasować argumenty do stanowiska, na które aplikujesz.
Nie zapomnij o stosowaniu form grzecznościowych. W treści wskaż dokładną nazwę firmy oraz stanowisko, na którym chcesz praktykować. Podaj też dane kontaktowe takie jak numer telefonu oraz adres e-mail.
Wskazówka
Przygotowując podanie lub CV na praktyki, unikaj „lania wody” i staraj się być maksymalnie precyzyjny. Aplikacja bez konkretów wygląda mało wiarygodnie i raczej nie zwróci uwagi osoby decyzyjnej.
W miarę możliwości rozmieszczaj informacje w sposób czytelny. Używaj pogrubień, wypunktowań, justowania i innych narzędzi, które sprawią, że treść będzie się czytało z przyjemnością. Badania pokazują, że jedno podanie jest analizowane średnio przez 6 sekund! Warto dobrze wykorzystać ten czas.
Czy praktyki studenckie wliczają się do stażu pracy?
Jeżeli zawarłeś z pracodawcą umowę o praktyki absolwenckie, nie zyskujesz statusu pracownika i, poza nielicznymi wyjątkami (m.in. zapewnienia równouprawnienia i zasad BHP), nie obejmują cię przepisy prawa pracy. Oznacza to, że same praktyki nie zaliczają do stażu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze.
Niezależnie od tego, sam fakt kontynuowania nauki wlicza się do stażu pracy na podstawie art. 155 k.p. Jeżeli nawiążesz w przyszłości z pracodawcą umowę o pracę, do stażu pracy zostanie dodane od 3 do nawet 8 lat w zależności od etapu kształcenia, na którym zakończyłeś edukację.
Co powinieneś wiedzieć o umowie o praktyki absolwenckie?
Zanim podpiszesz umowę o praktyki absolwenckie z firmą, która zdecydowała się przyjąć cię do nauki zawodu, poproś o szkic dokumentu. Będziesz mógł go dokładnie przeczytać.
Opis praktyk
Zwróć uwagę, czy pracodawca uwzględnił:
- rodzaj pracy, jaki masz wykonywać w celu uzyskania doświadczenia i nabycia umiejętności praktycznych;
- okres odbywania praktyki (nie może przekroczyć 3 miesięcy);
- tygodniowy wymiar czasu pracy w ramach praktyki;
- określenie wynagrodzenia, jeżeli praktyka ma charakter odpłatny (nie musi tak być).
Jeżeli ustaliliście z pracodawcą, że umowa ma charakter odpłatny, wysokość świadczenia pieniężnego, jakie będziesz otrzymywać, nie może przekroczyć dwukrotności minimalnego wynagrodzenia za pracę (od 1 stycznia 2023 jest to maksymalnie 6 980 zł brutto).
Termin wypowiedzenia umowy wynosi 7 dni, a oświadczenie o wypowiedzeniu powinno być złożone na piśmie. W przypadku umowy nieodpłatnej zarówno ty, jak i twój pracodawca możecie zrezygnować z praktyk w każdym czasie.
Praktyki na studiach a obowiązki pracodawcy
Firma przyjmująca praktykanta musi o niego dbać tak jak o własnych pracowników. W praktyce oznacza to, że swoje obowiązki wykonujesz w warunkach zgodnych z BHP. Jeżeli wymagają tego odrębne przepisy, musisz otrzymać również niezbędną odzież i obuwie robocze (głównie w pracach technicznych lub fizycznych).
Opiekun praktyk określa twoje zadania i udziela ci wskazówek. Pamiętaj jednak, że jako praktykant nie możesz być wykorzystany do wykonywania „czarnej roboty”.
Komentarz ekspercki
Przepisy zabraniają kierowania osób uczących się zawodu do prac uznanych za szczególnie niebezpieczne w rozumieniu Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Do takich zajęć zaliczają się m.in.:
- roboty budowlane, rozbiórkowe, remontowe i montażowe prowadzone bez wstrzymania zakładu pracy;
- prace przy użyciu materiałów niebezpiecznych;
- prace na wysokości;
- prace uznane za szczególnie niebezpieczne przez pracodawcę.
Zawsze masz prawo odmówić wykonania tych zadań bez negatywnych konsekwencji.
Po zakończeniu praktyk poproś o zaświadczenie potwierdzające wykonywaną pracę i nabyte umiejętności. Możesz je wykorzystać podczas kolejnych rozmów kwalifikacyjnych.
Czy warto szukać praktyk na studiach?
Praktyki na studiach to niepowtarzalna okazja do zdobycia pierwszych doświadczeń zawodowych. Masz szansę zobaczyć, jak w rzeczywistości wygląda twój wymarzony zawód. Jednocześnie jednak znajdujesz się pod bezpiecznym parasolem wynikającym z kontynuacji nauki – nie masz tylu obowiązków, co etatowi pracownicy, zwykle pracujesz kilka lub kilkanaście godzin w tygodniu i nie ponosisz odpowiedzialności pracowniczej.
Korzystaj z praktyk studenckich, kiedy tylko masz okazję. To bezpieczny sposób na inwestycję w rozwój osobisty.
Źródła wykorzystane do napisania tego artykułu
- https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20180001668/U/D20181668Lj.pdf
- https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20091271052/U/D20091052Lj.pdf
- https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/rynek/1952820,1,6-sekund--tyle-czasu-ma-twoje-cv.read
- https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19740240141/U/D19740141Lj.pdf
- https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19971290844/O/D19970844.pdf