Kim jest broker i czym się zajmuje?

Broker to osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka nieposiadająca osobowości prawnej, która zajmuje się świadczeniem usług pośrednictwa między kupującym (klientem) a sprzedającym dany towar lub usługę. Jego zadaniem jest przede wszystkim znalezienie oferty, która w największym stopniu spełnia wymagania nabywcy.

Broker różni się od agenta tym, że nie działa dla firmy sprzedającej towary lub usługi, ale wykonuje swoje czynności w imieniu klienta, działając na jego rzecz. Do reprezentowania klientów niezbędne jest udzielenie pełnomocnictwa określającego zakres działania.

Choć zawód brokera zwykle kojarzony jest z giełdą papierów wartościowych, ma on znacznie szersze znaczenie.

Brokerzy zawsze działają na podstawie pełnomocnictwa, dbając o interesy swoich klientów, np. kupując i sprzedając instrumenty finansowe (w przypadku brokera giełdowego) lub finalizując ofertę nabycia nieruchomości (w przypadku brokera nieruchomości). Wykonują czynności, które mają zmaksymalizować zysk mocodawcy poprzez odpowiedni dobór oferty.

Do zadań specjalisty należy też dopilnowanie wszystkich terminów i formalności związanych z realizowaną transakcją.

Broker giełdowy jest pośrednikiem w transakcjach na rynkach regulowanych (np. GPW, NewConnect, Catalyst). Zajmuje się przede wszystkim realizacją strategii inwestycyjnej opracowanej wcześniej z klientem, czyli kupuje i sprzedaje aktywa po korzystnej cenie.

Firmy brokerskie zawsze mają obowiązek działania w interesie swojego klienta. Naruszenie tego obowiązku wiąże się z ryzykiem odpowiedzialności dyscyplinarnej i utratą uprawnień do wykonywania zawodu.

Aby móc wykonywać działalność brokerską niezbędne, jest uzyskanie zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego na wykonywanie zawodu. Zasady rządzące wykonywaniem zawodu przez pośredników finansowych określają przepisy ustawy o obrocie instrumentami finansowymi^[1].

Działając bezpośrednio na rzecz klienta, broker obraca niekiedy bardzo wysokimi kwotami. W celu ograniczenia ryzyka klienta jego odpowiedzialność została uregulowana prawnie, choć – w zależności od docelowego rynku – będzie ona wyglądała nieco inaczej.

Podstawą odpowiedzialności pośrednika jest umowa brokerska, która powinna dokładnie określać, do jakich czynności zobowiązuje się broker.

W przypadku usług brokerów na rynku kapitałowym dom maklerski zobowiązuje się względem dającego zlecenie do nabycia lub zbycia oznaczonych papierów wartościowych. Działa on wtedy wprawdzie na rachunek własny, ale w imieniu zlecającego. Oznacza to, że dom maklerski odpowiada względem klienta za zapłatę pieniędzy przez nabywcę aktywów.

Warto wiedzieć, że w niektórych przypadkach (np. usług brokerskich w zakresie ubezpieczeń) przepisy mogą wymagać zawarcia umowy od odpowiedzialności cywilnej.

Jeżeli chcesz współpracować z biurem brokerskim, uwzględniając duże sumy pieniędzy, upewnij się, że zakres jego odpowiedzialności odpowiada przewidywanej wartości transakcji, a nie jest jedynie minimalny.

Terminy „broker” i „makler” często są używane zamiennie i w dużej mierze rzeczywiście te zawody okazują się do siebie bardzo podobne. Makler jest jednak pojęciem o szerszym znaczeniu.

Broker to zawód, który polega przede wszystkim na pośredniczeniu w transakcjach giełdowych. Z kolei maklerzy dzielą się na specjalistów typu front office i back office. Ci pierwsi ściśle współpracują z klientami, głównie realizując zlecenia kupna i sprzedaży papierów wartościowych i przygotowując rekomendacje dla inwestorów.

Z kolei maklerzy back office nadzorują funkcjonowanie giełdy i prawidłowość transakcji. Makler nie ma obowiązku działać w interesie klienta, choć wykonuje jego dyspozycje.

Korzystając z usług maklera, można liczyć na jego porady, pod warunkiem że jednocześnie przysługują mu uprawnienia doradcy inwestycyjnego.

Prowadzenie działalności brokerskiej wiąże się z koniecznością spełnienia określonych wymagań, które są odmienne w zależności od rynku, na jakim działa specjalista. Z przypadku maklerów będących jednocześnie doradcami inwestycyjnymi niezbędne jest zdanie egzaminu państwowego i uzyskanie wpisu na listę KNF.

Podobne wymagania dotyczą brokera ubezpieczeniowego. Z kolei zawód brokera nieruchomości w 2013 r. został silnie zliberalizowany i obecnie nie wymaga się wcześniejszego uzyskania licencji pośrednika nieruchomości.

Brokerzy stanowią istotny element rynku, zwłaszcza finansowego. Stanowią „most” między osobami zainteresowanymi zawarciem umowy, chroniąc jednocześnie klienta przed niekorzystnymi transakcjami.

Decydując się na współpracę z brokerem, upewnij się, że dana osoba ma niezbędne, wymagane przez prawo kwalifikacje oraz kompetencje zawodowe odpowiadające Twoim potrzebom.