Baza ERIF – ostrzeżenie dla wierzyciela czy rekomendacja dla dłużnika?

ERIF BIG to skrót od nazwy Elektroniczny Rejestr Informacji Finansowej Biuro Informacji Gospodarczej. Jako Biuro Informacji Gospodarczej ERIF działa na podstawie ustawy o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych^[1]. Obok ERIF funkcję BIG pełnią również:

• BIG InfoMonitor;
• Krajowy Rejestr Długów BIG;
• Krajowe Biuro Informacji Gospodarczej.

Warto zwrócić uwagę, że to właśnie ERIF jako pierwszy spośród BIG wprowadził w 2010 roku badanie stanu bazy dłużników przez niezależnego rewidenta. Dzięki temu znacząco zwiększono wiarygodność publikowanych informacji. Nadzór nad działalnością bazy sprawuje Ministerstwo Rozwoju i Technologii, a w zakresie przetwarzania danych osobowych – Urząd Ochrony Danych Osobowych.

Do ERIF Biuro Informacji Gospodarczej S.A. są wpisywane zarówno pozytywne, jak i negatywne informacje gospodarcze. Ich zakres, a także warunki wpisu będą wyglądały inaczej.

Dane negatywne służą jako swego rodzaju ostrzeżenie dla kontrahentów, którzy planują nawiązać współpracę z danym podmiotem. Do informacji negatywnych zalicza się cztery grupy danych.

1. Zobowiązania konsumenta, które wynoszą minimum 200 zł, a opóźnienie w ich spłacie to co najmniej 30 dni. Publikowane są nieprzedawnione zobowiązania wynikające z konkretnego stosunku prawnego (do 6 lat wstecz). Wierzyciel ma obowiązek powiadomienia dłużnika o planowanym wpisie z miesięcznym wyprzedzeniem.
   
   
2. Zobowiązania przedsiębiorcy, które wynoszą minimum 500 zł, a opóźnienie w ich spłacie to co najmniej 30 dni. Publikowane są zobowiązania niezależnie od terminu ich powstania. Również w tym przypadku wierzyciel ma obowiązek powiadomienia dłużnika o planowanym wpisie na miesiąc przed złożeniem wniosku o jego sporządzenie.
   
   
3. Zobowiązania dłużnika (zarówno konsumenta, jak i przedsiębiorcy) niezależnie od ich wysokości, których istnienie zostało stwierdzone tytułem wykonawczym. Data powstania zaległości nie może przekroczyć 6 lat, a powiadomienie o wpisie powinno nastąpić na 14 dni przed planowanym wpisem.
   
   
4. Zobowiązania dłużnika alimentacyjnego, niezależnie od ich wysokości, jeżeli opóźnienie w spłacie wynosi minimum 6 miesięcy. Data powstania zaległości nie może przekroczyć 6 lat. W tym przypadku nie ma potrzeby informowania dłużnika o wpisie. Rozwiązanie jest dostępne wyłącznie dla samorządów oraz instytucji reprezentujących dłużników alimentacyjnych.

Informacje pozytywne działają na zasadzie referencji. Co to znaczy? Podmiot, który je otrzymał, uznawany jest za wiarygodnego i rzetelnego partnera do współpracy, terminowo regulującego swoje zobowiązania.

Wpis pozytywny może nastąpić na jeden z dwóch sposobów:

• Na wniosek podmiotu, który spłacił zobowiązanie w terminie lub z opóźnieniem nieprzekraczającym 29 dni. W tym celu należy złożyć do wierzyciela wniosek o wpis.
• Z inicjatywy wierzyciela, za zgodą dłużnika, jeżeli od spłaty zobowiązania nie upłynęło więcej niż 14 dni.

Warto też pamiętać, że od spłacenia zobowiązanie nie może upłynąć więcej niż 12 miesięcy. Jeżeli więc spłacasz przez kilka lat kredyt hipoteczny, bank może wpisać do rejestru ERIF wyłącznie ostatnich 12 rat. W przypadku sprzedaży ratalnej wpis uzasadnia dopiero spłata wszystkich rat wraz z odsetkami.

O wpis warto zwrócić się do wierzyciela za każdym razem, kiedy terminowo spłacasz większe zobowiązanie. To może być kredyt na samochód, pożyczka na remont mieszkania albo nawet zakup sprzętu AGD/RTV na raty.

Aby pobrać raport na temat wybranego podmiotu z ERIF, należy zarejestrować konto w serwisie, a następnie wyszukać konsumenta lub przedsiębiorcę na podstawie numeru PESEL albo NIP.

Istnieje kilka rodzajów raportów:

• Raport na swój temat – przydatny, jeżeli np. bank odmówił ci kredytu i chcesz dowiedzieć się, jaka jest przyczyna takiej decyzji. Raz na 6 miesięcy pobierzesz go za darmo.
• Raport o podmiocie – zawiera dane konkretnej firmy lub osoby fizycznej, jego wygenerowanie kosztuje 40 zł.
• Raport o dokumencie – opcja przydatna w razie zgubienia lub kradzieży dowodu osobistego – raport zawiera informacje na temat podmiotów, które chciały z niego skorzystać. Zawsze jest darmowy.
• Raport z rejestru zapytań – zawiera listę podmiotów, które składały zapytania o dany podmiot w ciągu ostatnich 12 miesięcy. Pobierzesz go bezpłatnie raz na 6 miesięcy.

Raporty udostępniane są w popularnym formacie .pdf, który otworzysz nawet z wykorzystaniem przeglądarki internetowej.

Informacje o zadłużeniu znajdujące się w rejestrze mogą zostać usunięte w kilku przypadkach.

Przede wszystkim negatywne dane znajdujące się w ERIF powinny być usunięte przez wierzyciela po spłacie zobowiązania. Jeżeli doszło do jego cesji (przeniesienia na inny podmiot), nowy wierzyciel może dokonać aktualizacji informacji w terminie 14 dni od dnia cesji. W przeciwnym razie ERIF usunie wpis z urzędu.

Wreszcie, w razie stwierdzenia, że informacje na twój temat są nieprawdziwe lub niekompletne, możesz zażądać od wierzyciela ich skorygowania lub usunięcia albo wnieść w tym celu sprzeciw do ERIF BIG.