Obligacje skarbowe

Obligacje skarbowe to dłużny papier wartościowy sprzedawany przez Skarb Państwa (reprezentowany przez Ministra Finansów). Poprzez wykup obligacji nabywca udziela państwu pożyczkę oprocentowaną w sposób uzależniony od rodzaju papieru wartościowego. Dystrybucją obligacji zajmuje się tzw. agent emisji, którym w Polsce jest bank PKO BP.

Pieniądze pozyskane ze sprzedaży emitowanych obligacji są wydatkowane na zaspokojenie bieżących potrzeb państwa. Obligacje skarbowe mogą stanowić atrakcyjną alternatywę dla lokat bankowych, kont oszczędnościowych lub innych produktów związanych z oszczędzaniem. Można nabyć obligacje indeksowane inflacją, które w przeciwieństwie do wyżej wymienionych produktów chronią oszczędności przed spadkiem siły nabywczej pieniądza.

Obligacje skarbowe można zakupić na jeden z trzech sposobów:

• przez internet;
• w oddziale banku;
• przez telefon.

Obligacje można kupić bezpośrednio na stronie internetowej: https://www.obligacjeskarbowe.pl/. Mogą tego dokonać osoby, które są klientami banku PKO BP lub Pekao S.A. i mają dostęp do bankowości elektronicznej albo korzystają z dowodu osobistego wyposażonego w warstwę cyfrową oraz aplikacji eDO App.

Aby zakupić obligacje w oddziale banku, będziesz potrzebował dowodu osobistego, numeru konta, na który zostaną przelane automatycznie odsetki z inwestycji, a także adresu e-mail. Na ten adres otrzymasz dane do rejestracji w serwisie internetowym.

Dyspozycję zakupu obligacji możesz też złożyć bezpośrednio przez telefon, dzwoniąc do Biura Maklerskiego PKO Banku Polskiego.

Każdy zakup obligacji musisz przeprowadzić osobiście lub przez pełnomocnika (poprzez złożenie pełnomocnictwa w Punkcie Sprzedaży Obligacji). Nie da się zautomatyzować tego procesu.

Aby nabyć obligacje skarbowe, nie musisz posiadać rachunku papierów wartościowych i być aktywnym uczestnikiem gry na giełdzie. Dla osób, które nabywają obligacje po raz pierwszy, zakładany jest tzw. rachunek rejestrowy przeznaczony specjalnie do przechowywania informacji o rozliczeniach związanych z obligacjami.

Dzięki przechowywaniu informacji w bazie informatycznej obligacje są zabezpieczone przed kradzieżą lub zgubieniem. Wprawdzie nabywca otrzymuje potwierdzenie zakupu, ale ma ono wyłącznie charakter informacyjny, nie jest papierem wartościowym.

Obligacje skarbowe może kupić zarówno osoba pełnoletnia, jak i niepełnoletnia (dokonanie czynności zatwierdza wtedy przedstawiciel ustawowy). Posiadanie obywatelstwa polskiego nie jest warunkiem niezbędnym do zakupu.

Obligacje skarbowe są emitowane przez państwo, co oznacza, że Skarb Państwa gwarantuje całym swoim majątkiem spełnienie żądań odkupu skierowanych przez wierzycieli.

Choć zgodnie z obowiązującymi przepisami Skarb Państwa nie może ogłosić upadłości, historycznie doszło już do sytuacji, kiedy rząd odmówił skupowania obligacji wyemitowanych przed 1918 rokiem. Chodziło o papiery wartościowe wyemitowane przez II Rzeczpospolitą na kwotę około 2 miliardów ówczesnych złotych. Długu wobec własnych obywateli nie uznały władze PRL, a także kolejne rządy już po transformacji ustrojowej.

Choć ryzyko odmowy wykupu obligacji jest nikłe, nie można go do końca wykluczyć.

Skarb Państwa oferuje kilka rodzajów obligacji:

• stałoprocentowe obligacje trzymiesięczne OTS 3%;
• zmiennoprocentowe obligacje roczne ROR 6,75%;
• zmiennoprocentowe obligacje dwuletnie DOR 6,85%;
• stałoprocentowe obligacje trzyletnie TOS 6,85%;
• indeksowane inflacją 4-letnie obligacje COI 7%;
• indeksowane inflacją 10-letnie obligacje EDO 7,25%;
• indeksowane inflacją 6-letnie obligacje ROS 7,20%;
• indeksowane inflacją 12-letnie obligacje ROD 7,50%.

W ramach dywersyfikacji portfela inwestycyjnego możesz nabywać różne rodzaje obligacji. Nie muszą być one tego samego typu.

Każdy rodzaj obligacji ma przypisany określony okres wykupu, który może wahać się od kilku miesięcy do kilku lat. Dlatego obligacje skarbowe dzieli się na:

• krótkoterminowe – z okresem wykupu do 1 roku;
• średnioterminowe – z okresem wykupu do 5 lat;
• z okresem wykupu nawet do kilkunastu lat.

W zależności od rodzaju obligacji ich oprocentowanie może być stałe lub zmienne, a wypłata odsetek może następować w kolejnych transzach albo jednorazowo. Część papierów jest też indeksowana inflacją, co oznacza, że ich oprocentowanie jest uzależnione od aktualnego wskaźnika inflacji. Dotyczy to przede wszystkim papierów długoterminowych.

Wykupienie obligacji przed terminem jest możliwe, ale wypłacana kwota zostanie pomniejszona o niewielką opłatę. Przy obligacjach z 10- i 12-letnim terminem będzie to 2 zł, przy krótszych terminach 50 lub 70 gr od obligacji.

Każdy rodzaj obligacji ma przypisany określony okres wykupu, który może wahać się od kilku miesięcy do kilku lat. Dlatego obligacje skarbowe dzieli się na:

• krótkoterminowe – z okresem wykupu do 1 roku;
• średnioterminowe – z okresem wykupu do 5 lat;
• z okresem wykupu nawet do kilkunastu lat.

W zależności od rodzaju obligacji ich oprocentowanie może być stałe lub zmienne, a wypłata odsetek może następować w kolejnych transzach albo jednorazowo. Część papierów jest też indeksowana inflacją, co oznacza, że ich oprocentowanie jest uzależnione od aktualnego wskaźnika inflacji. Dotyczy to przede wszystkim papierów długoterminowych.

Wykupienie obligacji przed terminem jest możliwe, ale wypłacana kwota zostanie pomniejszona o niewielką opłatę. Przy obligacjach z 10- i 12-letnim terminem będzie to 2 zł, przy krótszych terminach 50 lub 70 gr od obligacji.