Płatności zbliżeniowe coraz bardziej popularne
Płatności zbliżeniowe cieszą się w naszym kraju ogromną popularnością. Jak wynika z raportu NBP, w pierwszym kwartale 2020 roku liczba kart płatniczych z dostępną funkcją płatności zbliżeniowej, wyniosła ponad 37 milionów, co stanowiło ponad 86% wszystkich kart w obiegu. Jeśli uwzględnimy wszystkie instrumenty płatnicze bazujące na kartach płatniczych, jak gadżety, stickery czy kart zainstalowane na telefonie - to było ich łącznie ponad 41 milionów.
Te liczby mogą zrobić wrażenie, jednak popularność zbliżeniowych kart płatniczych jeszcze lepiej oddaje inna statystyka. W pierwszym kwartale 2020 roku aż 91% wszystkich transakcji bezgotówkowych, to były transakcje zbliżeniowe. To znaczy, że zaledwie mniej niż jedna na 10 operacji zbliżeniowych była dokonywana bez funkcji bezdotykowej.
Interesującą statystykę dostarcza badanie MasterCard - "Masterindex – ogólnoeuropejskie trendy w handlu elektronicznym i nowych metodach płatności" - Polska jest europejskim liderem jeśli chodzi o popularność płatności zbliżeniowych. Niemal co czwarty konsument płaci zbliżeniowo codziennie lub prawie codziennie, co jest ponad 3-krotnie wyższym wynikiem od średniej europejskiej. 85% polskich respondentów zadeklarowało, ze karta płatnicza posiada funkcję zbliżeniową (co nieznacznie różni się od danych NBP), podczas gdy średnia europejska to 43%. Co ciekawe, badanie Mastercard zostało opublikowane w 2017 roku, a to znaczy, że aktualnie wskaźniki z pewnością są jeszcze wyższe.
PayPass - co to jest? Jak działa?
PayPass to technologia wykorzystywana w kartach zbliżeniowych, wydawanych przez Mastercard. PayPass umożliwia dokonywanie transakcji zbliżeniowych (bezdotykowych) w punktach handlowo-usługowych, wyposażonych w terminal, który pozwala na obsługę tego rodzaju płatności. Warto zaznaczyć, że już w 2019 roku, już 100% terminali w fizycznych punktach sprzedaży (tzw. PoS - skrót od angielskiego Point of Sale), miało możliwość akceptowania płatności dokonywanych w sposób zbliżeniowy.
Funkcja PayPass może być dołączona do karty debetowej, karty kredytowej oraz kart przedpłaconych.
Technologia PayPass pozwala na dokonywanie płatności bezstykowych na terminalach płatniczych. Wystarczy, że poinformujesz sprzedawcę, że będziesz płacić kartą, a następnie przybliżysz kartę do czytnika. Transakcje powyżej 100 zł muszą być dodatkowo autoryzowane kodem PIN, podczas gdy zakupy poniżej tej kwoty z reguły nie wymagają dodatkowej autoryzacji (więcej dowiesz się w dalszej części tego artykułu: limit transakcji zbliżeniowych).
payWave czyli odpowiednik dla kart Visa
PayWave to odpowiednik technologii zbliżeniowej PayPass, tylko że dołączony do karty zbliżeniowej wydawanej przez organizację Visa.
Korzystanie z Visa payWave w praktyce nie różni się od PayPassa. Proces opłacenia zakupów jest dokładnie taki sam, czyli na etapie dokonywania płatności wystarczy poinformować sprzedawcę o tym, że do transakcji zostanie wykorzystana karta zbliżeniowa, następnie zbliżyć kartę do terminala płatniczego, a później - w niektórych przypadkach - dokonać autoryzacji kodem PIN.
Również kwotowe limity transakcji są identyczne, jak w przypadku rozwiązania oferowanego przez MasterCard.
Limity transakcji zbliżeniowych
Jeszcze do marca 2020 roku limit transakcji zbliżeniowej bez podawania kodu PIN wynosił 50 zł dlatego w wielu opracowaniach znajdziemy dzisiaj informację, że dokonywanie płatności kartą zbliżeniową bez dodatkowej autoryzacji jest możliwe właśnie do 50 zł. Jednak taka informacja jest już nieaktualna.
Limit pojedynczej transakcji to 100 zł
Od marca 2020 limit płatności zbliżeniowych bez podawania PIN-u wynosi 100 zł, co było wypadkową rekomendacji WHO i NBP związanych z rozprzestrzenianiem się pandemii koronawirusa (płatności bezgotówkowe są w tym przypadku bezpieczniejsze, niż transakcje z wykorzystaniem pieniędzy).
Uwaga - w niektórych przypadkach, aby aktywować nowy limit, podwyższony limit, należy dokonać jednej transakcji bez użycia funkcji zbliżeniowej (w terminalu płatniczym lub w bankomacie).
Limit dzienny to 3-5 transakcji bez PIN
Oprócz limitu kwotowego, występuje także dzienny limit, który zazwyczaj wynosi od 3 do 5 transakcji bez podawania kodu PIN.
Działa to w ten sposób, że na przykład, kiedy dokonujesz czwartej transakcji zbliżeniowej w ciągu dnia - niezależnie od jej wartości (nawet jeśli jest to zaledwie kilka złotych) - zostaniesz poproszona o autoryzację kodem PIN.
W przeciwieństwie do limitu kwotowego, limit dzienny jest ustalany przez bank, dlatego między bankami mogą wystąpić nieznaczne różnice, natomiast ilość transakcji bez PIN zazwyczaj oscyluje w granicach 3-5 na dzień.
Czy PayPass i PayWave są bezpieczne?
Jeśli chodzi o transakcje zbliżeniowe, możemy spotkać się z wątpliwościami jeśli chodzi o bezpieczeństwo. Czy są one uzasadnione? Niekoniecznie. Dlaczego nie powinniśmy się obawiać płacić zbliżeniowo?
- Limity transakcji. To podstawowa kwestia. Jak mogłeś się dowiedzieć przed chwilą, kwotowy limit transakcji kart zbliżeniowych to 100 zł, a dziennie można wykonać nie więcej niż 3-5 transakcji bez podawania kodu PIN. Dlatego nawet w przypadku zgubienia karty, nie ma mowy, aby ktoś mógł wykorzystać wszystkie środki na naszym koncie, tylko przez dokonywanie płatności kartą bez autoryzacji PIN-em.
- Ochrona przez organizacje wydające kartę i banki. Transakcje zbliżeniowe są chronione z wykorzystaniem wielowarstwowej ochrony oraz najbardziej zaawansowanych systemów bezpieczeństwa. Taką ochronę zapewniają organizacje wydające te karty - Mastercard (PayPass) i Visa (PayWave) oraz banki. Organem nadzorującym system płatniczy w Polsce jest Narodowy Bank Polski. Twoje transakcje są bezpieczne.
- Zachowaj zdrowy rozsądek. Jeśli zachowamy zdrowy rozsądek i będziemy pamiętali o podstawowych zasadach bezpieczeństwa - nie udostępnianiu karty, ani danych z karty osobom trzecim, przechowywaniu karty w bezpiecznym miejscu czy zablokowaniu jej zaraz po tym, jak zauważymy, że karta została zgubiona - ryzyko związane z dokonywaniem transakcji bezgotówkowych kartami zbliżeniowymi znacząco spada.
Przeczytaj też:
Jak skorzystać z PayPass i PayWave?
Karty zbliżeniowe to dzisiaj standard dostępny w ofercie banków. Gdy zdecydujesz się otworzyć konto bankowe z kartą płatniczą, wtedy będziesz mógł płacić zbliżeniowo.
Karta Mastercard posiada dołączony system PayPass, podczas gdy karta Visa - PayWave. To, jaka organizacja jest wydawcą karty do Twojego konta, zależy od Banku, z którego usług korzystasz. Najczęściej do rachunku dołączona jest karta jednego wydawcy, ale są też konta bankowe, pozwalające dokonać wyboru między Visa a Mastercard.
Co ważne z perspektywy klienta to że systemy płatności zbliżeniowych, dołączone do karty Mastercard i Visa, w praktyce działają identycznie.
PayPass i PayWave to usługi bezpłatne - dokonywanie transakcji bezgotówkowych bez PINu nie wiąże się z żadnymi dodatkowymi kosztami.
Źródła
- Informacja o kartach płatniczych I kwartał 2020 r.; Narodowy Bank Polski
- System płatniczy w Polsce; Narodowy Bank Polski
- Badanie Mastercard: Polacy w europejskiej awangardzie nowoczesnych zakupów i płatności; newsroom.mastercard.com