Letnie Igrzyska Olimpijskie 2024 oficjalnie rozpoczęły się w Paryżu, gromadząc najlepszych sportowców świata na dwa tygodnie pasjonującej rywalizacji. Ale poza widowiskowością i sportowym duchem, organizacja igrzysk olimpijskich wiąże się z istotnymi kwestiami finansowymi dla miasta i kraju gospodarza.
Szacunki całkowitego kosztu Igrzysk Olimpijskich w Paryżu w 2024 roku wahają się od 8 do 10,6 miliarda dolarów. Obejmuje to:
Paryż w dużym stopniu polega na istniejących obiektach, aby obniżyć koszty, takich jak Stade de France i obiekty z Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej 2016. Mimo to, miasto wydaje 4,5 miliarda dolarów na projekty infrastrukturalne, takie jak Wioska Olimpijska.
Historycznie, przekroczenia kosztów były normą dla miast-gospodarzy igrzysk olimpijskich. Badanie Uniwersytetu Oksfordzkiego wykazało, że ostatnie sześć igrzysk olimpijskich przekroczyło swoje budżety skorygowane o inflację średnio o ponad 100%. Słynny Montreal potrzebował dziesięcioleci, aby spłacić dług z Igrzysk Olimpijskich 1976. Jednak organizatorzy z Paryża są zdeterminowani, aby przełamać ten trend, kładąc nacisk na ostrożne wydatki tylko na niezbędne elementy.
MKOl i lokalni organizatorzy podkreślają korzyści ekonomiczne, jakie igrzyska olimpijskie mogą przynieść regionom goszczącym. Niezależne badanie przewiduje, że igrzyska w Paryżu wygenerują wpływ ekonomiczny netto w wysokości od 6,7 do 11,1 miliarda euro (od 7,2 do 12 miliardów dolarów) dla regionu paryskiego w latach 2018-2034. Wynika to z:
Zwolennicy argumentują, że pobudzi to aktywność gospodarczą, tworzenie miejsc pracy i przydatne ulepszenia infrastruktury. Oczekuje się, że igrzyska olimpijskie w Paryżu stworzą prawie 181 000 miejsc pracy. 80% inwestycji publicznych trafia do Seine-Saint-Denis, obszaru znajdującego się w niekorzystnej sytuacji, który zyska mieszkania, szkoły i przedłużenie metra dzięki budowie Wioski Olimpijskiej.
Jednak wielu ekonomistów jest sceptycznych, czy organizacja igrzysk olimpijskich przynosi znaczące korzyści ekonomiczne, które uzasadniałyby znaczne koszty. Chociaż miasta-gospodarze zyskują krótkoterminowe ożywienie dzięki wydatkom odwiedzających, wyspecjalizowane obiekty i infrastruktura mają ograniczone zastosowanie po igrzyskach. Obiekty często stają się "białymi słoniami", których utrzymanie jest kosztowne. Na przykład, słynny pekiński stadion "Ptasie Gniazdo" kosztuje 10 milionów dolarów rocznie w utrzymaniu, ale przez większość czasu stoi nieużywany.
Niektórzy twierdzą, że wydatki olimpijskie często nie odpowiadają rzeczywistym potrzebom rozwojowym miast i mogą wypierać istniejące społeczności. Tokio musiało przesiedlić około 300 gospodarstw domowych, aby zrobić miejsce na Igrzyska 2020. Korupcja w procesie przetargowym MKOl również prowadziła do marnotrawnych wydatków, ponieważ potencjalni gospodarze starali się "wygrać" igrzyska.
Organizatorzy z Paryża mają nadzieję stworzyć nowy model bardziej zrównoważonych igrzysk olimpijskich, zgodnie z reformami Agendy 2020 MKOl. Kładzie to nacisk na:
Jeśli Paryż będzie w stanie dostarczyć prognozowane korzyści ekonomiczne, unikając jednocześnie ogromnych przekroczeń kosztów, może to wyznaczyć drogę dla przyszłych miast-gospodarzy.
Jednak nadal nie wiadomo, czy jakiekolwiek miasto może sprawić, że organizacja igrzysk olimpijskich będzie pozytywna ekonomicznie. Igrzyska w Los Angeles w 2028 roku będą uważnie obserwowane, aby sprawdzić, czy uda im się powtórzyć dochodowe doświadczenie LA z 1984 roku. Na razie widowisko igrzysk olimpijskich w Paryżu trwa - ostateczny bilans ekonomiczny będzie wymagał więcej czasu.
Koszty organizacji igrzysk olimpijskich znacznie wzrosły w ostatnich dziesięcioleciach. Oto spojrzenie na koszty innych letnich igrzysk organizowanych w ostatnich dziesięcioleciach:
Cofając się nieco dalej, Barcelona 1992 jest często wymieniana jako wzór wykorzystania igrzysk olimpijskich do pobudzenia długoterminowego rozwoju gospodarczego. Igrzyska były centralnym elementem szerszej strategii odnowy miasta, której przypisuje się zasługę przekształcenia Barcelony w ważną destynację turystyczną. Jednak większość miast-gospodarzy miała problemy z powtórzeniem sukcesu Barcelony.
Igrzyska Olimpijskie w Atlancie w 1996 roku, kosztujące około 1,7 miliarda dolarów, były godne uwagi jako pierwsze, które w całości opierały się na prywatnym finansowaniu, a nie na wsparciu rządowym. Sponsoring korporacyjny, zwłaszcza ze strony Coca-Coli, pokrył koszty operacyjne. Jednak Igrzyska 1996 spotkały się z krytyką za nadmierną komercjalizację i problemy logistyczne.
Jak pokazują te przykłady, organizacja igrzysk olimpijskich to ogromne przedsięwzięcie finansowe o niepewnej opłacalności. Chociaż globalne światło reflektorów i krótkoterminowy napływ odwiedzających są kuszące, miasta-gospodarze często borykały się z przekroczeniami kosztów, niewykorzystanymi obiektami i wysokimi kosztami alternatywnymi. Paryż ma na celu ustanowienie nowego standardu dla bardziej zrównoważonych igrzysk, ale dopiero się okaże, czy ostateczny bilans igrzysk olimpijskich 2024 będzie zgodny z oczekiwaniami.
Źródła:
1) Źródło 1 - The Week
2) Źródło 2 - CFR
3) Źródło 3 - BNN Bloomberg
4) Źródło 4 - Global Finance
5) Źródło 5 - CNN
6) Źródło 6 - Olympics.com